Effect van sporten op je mentale gezondheid

Dat bewegen goed is voor je lijf, weten de meeste mensen inmiddels wel. Minder kans op overgewicht, diabetes type 2 of hartproblemen. Klinkt logisch. Maar wat misschien minder vaak wordt benoemd, is wat sport doet voor je hoofd. Want bewegen heeft ook flink wat invloed op je mentale gezondheid. Denk aan meer zelfvertrouwen, minder stress en gewoon lekkerder in je vel zitten.

Wat verstaan we onder mentale gezondheid?

Het Trimbos-instituut heeft mentale gezondheid verdeeld in vier onderdelen. Het gaat om hoe je met jezelf omgaat, hoe je met anderen omgaat, hoe jij en je omgeving mentale gezondheid zien en hoe je functioneert in het dagelijks leven. Op al die gebieden kan sport een rol spelen.

Zelfvertrouwen krijgt een duwtje in de rug

Sporten helpt vaak om meer zelfvertrouwen op te bouwen. Al is het iets genuanceerder dan vaak gedacht. Het heeft vooral invloed op hoe je naar je eigen lichaam kijkt en wat je denkt te kunnen. Je leert iets nieuws, merkt dat je controle krijgt over wat je doet en dat voelt goed. Die groei in eigenwaarde werkt door naar je algemene zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen werkt trouwens twee kanten op. Wie al positief over zichzelf denkt, stapt sneller in beweging. Wie sport, krijgt vaak weer een beter gevoel over zichzelf. Maar het is niet altijd rozengeur en maneschijn. Als je net begint en je vindt het moeilijk of loopt vast, dan kan het juist onzeker maken. Dat hoort er ook bij.

Sporten maakt blij

Plezier in bewegen is misschien wel de belangrijkste reden dat mensen blijven sporten. Je voelt je goed, je hoofd raakt leeg en je hebt er energie van. Het maakt niet uit of je nu voetbalt, zwemt of danst, het geeft een positief gevoel. Dat is precies wat mensen vaak zoeken na een drukke werkdag of stressvolle week.

Stress? Bewegen helpt

Stresshormonen stapelen zich op als je gespannen bent. Beweging helpt om die weer kwijt te raken. Vooral matig intensief bewegen, denk aan stevig wandelen of fietsen zorgt ervoor dat je lichaam herstelt. Ga je juist heel intensief sporten als je al overbelast bent? Dan kan dat averechts werken en zorgen voor nog meer stress. Dus houd het simpel. Beweging is je uitlaatklep, geen extra opgave.

Samen bewegen werkt vaak beter

Sport is vaak iets sociaals. Samen hardlopen, trainen in een team of gewoon een wandeling maken met iemand. Die interactie zorgt voor verbinding, steun en afleiding en dat draagt allemaal bij aan hoe je je voelt. Natuurlijk werkt dit vooral als je er ook echt plezier in hebt. Als je sporten vooral als een verplichting ziet, is dat positieve effect wat minder groot.

Bewegen bij psychische klachten

Beweging helpt niet alleen om klachten te voorkomen, maar ook als je al ergens mee zit. Mensen die regelmatig bewegen, hebben bijvoorbeeld minder kans op angststoornissen. Ook bij depressieve gevoelens werkt het vaak goed. Soms zelfs net zo goed als therapie of medicatie en dat geldt ook voor andere uitdagingen zoals ADHD, autisme of een psychose. Beweging is geen wondermiddel, maar het helpt wel degelijk. Let trouwens op hoeveel je zit. Vooral jongeren die veel tijd zittend doorbrengen, gamen, scrollen of tv kijken hebben meer kans op somberheid en angstklachten. Dus kom in beweging, al is het maar een beetje.

Ook ontspanning telt mee

Niet alles hoeft actief of sportief te zijn. Soms is ontspanning juist wat je nodig hebt. Denk aan rustig wandelen, yoga of zelfs iets als een rustig potje kaarten. Wat ook steeds populairder wordt, zijn sport weddenschappen. Dat kan voor sommigen een leuke manier zijn om wedstrijden te volgen en even te ontspannen. Zolang je maar verantwoord speelt. Stel een limiet in voor jezelf, gebruik geld dat je kunt missen en houd het leuk. Zodra je merkt dat het minder ontspannen wordt en meer een gewoonte, is het slim om even pas op de plaats te maken.

Elke stap telt

Er is misschien nog niet net zoveel onderzoek naar de mentale als naar de fysieke voordelen van sport. Maar wat we wél weten, spreekt boekdelen. Bewegen helpt. Simpel. Het maakt niet uit of je nu traint voor een marathon of een blokje om loopt. Alles is beter dan niks. Dus kom in beweging en voel je beter, mentaal en fysiek.